کارایی هیدروگراف واحد لحظه ای ژئومورفولوژیکی و مقایسه آن با هیدروگراف های واحد اشنایدر، کلارک وscs در حوزه آبخیز کن

طرح های هیدرولوژیکی و هیدرولیکی متعددی در کشور مطرح است که در حوزه های آبخیز فاقد ایستگاه آب سنجی قرار دارد از طرفی امکان نصب و تجهیز ایستگاه آب سنجی برای تمامی رود خانه ها وجود ندارد لذا با معضل کمبود و یا نبود داده های هیدرولوژیکی و اقلیمی مواجه هستیم، بنابراین ازیابی مدل تجربی (هیدروگراف) و تشخیص مدل برتر درحوضه های دارای آمار و تعمیم آن برای حوضه های فاقد آمار آب سنجی ضروری است. هیدروگراف سیلاب که معمولاً برای طراحی ها به کار می رود فقط سیلاب ها را مورد بررسی قرار داده و به حالت بلند مدت که شامل حالات کم آبی است توجهی ندارد. با توجه به معضلات ناشی از سیلاب که هر ساله کشور با آنها روبروست وقایع تک رخداد حائز اهمیت هستند. از آنجایی که وقایع تک رخداد در حوضه های دارای ایستگاه نیز کم هستند نیاز به مدل هایی است که بر ژئومورفولوژی حوضه استوارند. این تحقیق از لحاظ زمانی به صورت تک واقعه(وقایع متناظر بارش- رواناب) و با استفاده از هیدرو گراف سیل و از لحاظ ساختار شبیه سازی به صورت نیمه توزیعی و از لحاظ فرآیند شبیه سازی به صورت مفهومی کار شد. درمدل نیمه توزیعی متغیرهای هیدرولوژیکی برای هر زیرحوضه بطور مجزا تحلیل می شود و شرط بارش پیوسته و فراگیر برای هر زیر حوضه بر قرار بوده و لازم نیست برای کل حوضه صادق باشد لذا نسبت به مدل پیوسته برتری دارد. در این تحقیق چهار هیدروگراف کلارک، اشنایدر، scs و ژئومورفولوژی با هیدروگراف مشاهده ای مورد مقایسه قرار گرفتند. برای سه مورد اول مدل مفهومی hec-hms استفاده شد و برای بالا بردن سرعت ودقت در برآورد پارامترهای ورودی از نرم افزار 10arcgis و الحاقیه 3.5 hec-geo-hms استفاده شد و در نهایت بهترین مدل از میان چهار مدل به دست آمد. نتایج تحقیق نشان داد که مدل ژئومورفولوژی از هر نظر به سه مدل دیگر برتری داشته و مدل اشنایدر در رتبه دوم برتری قرار دارد. ضریب تطابق مدل برای روشهای ژئومورفولوژی، اشنایدر، scs و کلارک به ترتیب برابر با86/0، 82/0، 74/0 و 66/0، میانگین لگاریتم خطای نسبی زمان اوج به ترتیب برابر با 37/1-،22/1-، 2/1-و17/1- و میانگین خطای نسبی زمان اوج به ترتیب برابر با 05/0، 1/0، 09/0و 14/0 است؛ میانگین لگاریتم خطای نسبی برای دبی اوج به ترتیب برابر با 46/2-،37/2-، 78/1-و63/1- و میانگین خطای نسبی برای دبی اوج به ترتیب برابر با 005/0، 005/0، 02/0و 034/0 است.کاربه روش نیمه توزیعی منجر به برآورد بهتری در هر چهار روش شد. در هیدروگراف ژئومورفولوژی تمام عوامل ثابت بوده وتنها عاملی که به صورت تجربی به دست می آید پارامتر ضریب شکل است که برای حوزه آبخیز کن بومی سازی شد.